Kể chuyện chụp ảnh (phần 1)
Lời chú thích đầu tiên, trước khi vào phần mở bài và tất cả các phần khác là chuỗi bài này của mình không phải để phổ biến hay chia sẻ kinh nghiệm hay cái gì đó tương tự. Lí do là tự bản thân mình cảm thấy mình chưa đủ trình độ và tư cách để “chia sẻ kinh nghiệm” chụp ảnh :) chỉ là bởi vì thích nấu ăn, và thích chụp ảnh, và cũng có kha khá kỉ niệm với nó, cho nên nghĩ là cũng nên ghi lại. Và chỉ thế thôi :)
(Ảnh: chụp strawberry yogurt verrines :) )
Về chuyện chụp ảnh thì nói thật cho đến bây giờ mình vẫn là amateur chính hiệu. Tuy là bắt đầu chụp từ khoảng 2 năm về trước, nhưng mãi đến gần đây, đúng hơn là từ khi mình bắt đầu blog Savoury Days vào tháng 5/ 2011 thì mình mới thật sự làm quen với cái gọi là food photography (trước đấy thì chủ yếu là chụp để giới thiệu món ăn mới nấu với bạn bè trên Facebook thôi). Vì mới bắt đầu nên kiến thức về chụp ảnh của mình rất rất hạn chế. Nói đúng hơn là mình gần như chả có tí hiểu biết nào về máy ảnh cũng như chụp ảnh cả :”> :”> Khái niệm được khai sáng gần đây nhất là DOF tức Depth of Field (độ sâu/ mờ của ảnh, bạn nào muốn biết thêm thì hỏi Google nha). Trước khi biết đến cái này thì mình chỉ biết là ảnh cần phải có độ mờ tương đối và phù hợp để làm sao cho cái mình muốn nổi thì nổi lên, cái không muốn thì chìm xuống :D). Ngoài ra thì mình cũng không biết dùng Photoshop :-D :-D. Phần mềm mình hay dùng để chỉnh ảnh là một loại phần mềm cực kì đơn giản, kiểu cho trẻ con nghịch ghép ảnh, thêm chữ và tạo phông nền, đường viền, giống như đi chụp ảnh Hàn Quốc ấy.
Đấy, tóm lại mình cho đến bây giờ vẫn chả biết gì mấy về chuyện chụp ảnh, cho nên cũng không dám viết cái gọi là chia sẻ kinh nghiệm gì. Nhưng bởi vì nấu và chụp là một trong rất ít những việc mà mình thực sự thích và càng làm thì càng khoái hơn, cho nên mình nghĩ là việc ghi lại quá trình nấu và chụp của bản thân thôi cũng tốt. Trước hết nó là ghi chép cho bản thân mình, về sau biết đâu sẽ có ngày muốn đọc lại quãng thời gian của những ngày đầu tập chụp (chắc là sẽ rất vui). Và biết đâu nó cũng có thể có ích ít nhiều đối với các bạn cũng đang trong giai đoạn tập chụp như mình (đúng hơn là mình rất hi vọng sẽ nhận được phản hồi và chia sẻ của các bạn, mục đích chính của blogging là vậy muh :)
Nếu quay lại quá khứ từ 2 năm trở về trước thì chắc chắn là mình không bao giờ nghĩ là có một ngày mình lại thích nấu ăn và chụp ảnh món ăn “điên cuồng” như bi giờ :) Mọi thứ đến cũng rất tự nhiên. Những ngày đầu tiên đi học xa nhà, ăn bánh mỳ với thịt nguội đến bữa thứ 3 thì không chịu nổi cho nên phải mò vào bếp. Bữa ăn đầu tiên nấu mất 2 tiếng mới xong, và thành phẩm cũng không đến nỗi tệ. Vì là lần đầu tiên trong đời nấu được bữa cơm tử tế cho nên nhất định là phải khoe các bạn chứ ;;) cho nên là chụp ảnh. Và cái ảnh đồ ăn đầu tiên của mình trông nó như thế này
(Ảnh: cơm gà xào nấm và đỗ quả luộc)
Thế xong rồi là mình cũng chả nhớ là thế nào mà cứ nấu, và cứ chụp, rồi nấu, rồi chụp… rồi kết quả là sau một khoảng thời gian kha khá mình bắt đầu có album nấu nướng trên Facebook. Và được nhiều bạn động viên. Cho nên nói chung là có “đứa” cũng…thích.. thế là lại tiếp tục nấu, tiếp tục chụp. Và cuối cùng là có cái blog này và bài viết này đây :)
Thật ra nếu nhìn lại album nấu ăn đầu tiên của mình thì sẽ có thể thấy được 1 số sự thay đổi tương đối rõ. Chẳng hạn những ngày đầu chưa có kinh nghiệm, thì thường là chụp thẳng và chụp rất gần, cả cái ảnh chỉ thấy toàn thịt với rau, không thấy bát đĩa đâu cả, chẳng hạn như này :D
(Ảnh: tôm rang)
Sau đấy thì phát hiện ra là chụp từ góc nghiêng có vẻ đẹp hơn, và cũng nên đưa máy ra xa để lấy cả cái bát cái đĩa, vì nhiều khi xem ảnh trên màn hình lớn mà cả màn hình chỉ thấy toàn thịt với rau thì cũng hơi bị… khủng bố. Và thế là mình có những cái ảnh như thế này
(Ảnh: cơm sườn xào chua ngọt)
Tiếp sau đấy, có đứa tình cờ phát hiện ra là trên máy ảnh có một chế độ hình bông hoa (là chế độ Macro ấy ạ) :D có thể giúp tạo độ sâu cho ảnh bằng cách làm mờ một phần phía sau. Mỗi tội là chụp bằng chế độ này thì phải đưa máy vào rất gần. Và thế là ra đời một se-ri ảnh chụp một góc của đĩa hay bát thức ăn, để vừa đủ gần để dùng “chế độ bông hoa” mà ảnh không bị chỉ toàn thịt là thịt :P Đây là 1 ví dụ
(Ảnh: chả cá bọc vụn dừa chiên)
Nhìn chung trong khoảng thời gian đầu tiên này, do hạn chế cả về máy ảnh (từ trước tháng 5/2011 mình dùng máy ảnh KTS loại bé xíu xíu để tiện mang đi du lịch ấy), và không gian + “đạo cụ” chụp ảnh, cho nên thức ăn thường chỉ đổ ra đĩa hay bát và chụp món ăn là chủ yếu, không có trang trí (gọi tên mỹ miều hơn là food styling) gì hết. Đến bây giờ thì tuy có điều kiện về cả hai thứ trên hơn, nhưng mình cũng không có nhiều thời gian (và kiến thức) để đầu tư cho khoản styling của đồ ăn, cho nên món ăn trong các ảnh của mình thường đều rất đơn giản, ngoài đĩa đồ ăn chính thì thường chỉ có thêm một vài “đạo cụ” cơ bản khác là khăn trải bàn ăn, cái đũa, cái thìa hoặc bông hoa. Vậy thôi :)
Bởi vì không có nhiều kiến thức về chụp ảnh, và cũng mới tập chụp cho nên ảnh của mình có lẽ là có rất nhiều lỗi nếu nhìn từ con mắt của một nhà nhiếp ảnh. Tuy nhiên, cũng có một số phản hồi tích cực về những tấm ảnh mà mình chụp (quả thực là rứt vui). Tuy là ở thời điểm hiện tại thì mình chụp chủ yếu vẫn bằng cảm giác cá nhân là chính, tức là sắp đặt đồ ăn và chụp theo cảm giác, đến lúc nào cảm thấy thuận mắt là ukie, nhưng thật ra mình nghĩ, có hai điều rất quan trọng để tạo nên một tấm ảnh đẹp. Hai điều mà có lẽ bất kì người nào dù là chuyên nghiệp hay không chuyên nghiệp với món “food styling” & “food photography”, đều rất cần ghi nhớ nếu thật sự muốn có một bức ảnh chụp đồ ăn đẹp. Đấy là sự tự ý thức rằng mình đang chụp ảnh và mình muốn có một cái ảnh tử tế, và điều thứ hai là muốn ảnh đẹp thì “mẫu” trước hết phải đẹp ;)
Điều đầu tiên nghe thì có vẻ hơi buồn cười một tí. Nhưng thực ra mình đã xem rất nhiều cái ảnh, mà mình nghĩ rằng chủ nhân của nó cho là chụp ảnh chỉ đơn giản là “giương máy và bóp cò”. Cho nên sản phẩm ra thường là xô lệch, nhòe nhoẹt, và tệ nhất là chẳng hiểu cái gì trong ảnh (nếu không có chú thích). Điểm khác biệt giữa một người “biết là mình đang chụp ảnh và muốn làm tốt việc chụp ảnh”, với một người cho rằng “chụp ảnh chỉ đơn thuần là giương máy lên và bắn”, là ở chỗ: với người đầu tiên, ý thức về việc chụp ảnh sẽ giúp cho họ không chỉ thực hiện công việc cẩn thận hơn (chẳng hạn ngắm kĩ trước khi bấm máy chụp), mà còn tích lũy và tự rút ra kinh nghiệm để có thể tiến bộ hơn sau mỗi lần chụp. Điểm này quả thật là rất khó diễn tả, nhưng mình nghĩ là với một người không có “ý thức chụp ảnh” thì mãi mãi ảnh sẽ vẫn chỉ là môt khung hình với một cái bát hoặc đĩa ở trong. Đối với họ, việc chụp ảnh chỉ đơn giản là để lưu lại hình ảnh của một món ăn, và chỉ thế thôi. Tuy nhiên, nếu thực sự muốn có một bức ảnh đẹp thì như vậy là chưa đủ. Food photography với mình là lao động nghệ thuật, cho nên trước hết đòi hỏi bạn cần phải có nhận thức rõ ràng về nó.
Điểm thứ hai nghe có vẻ rất “hiển nhiên”, nhưng qua nhiều tấm ảnh chụp đồ ăn mà mình đã xem thì mình tin là không nhiều người để ý đến nó. Với mình, thực sự đây là một trong những điều quan trọng bậc nhất để có một bức ảnh đẹp. Food photography là lĩnh vực rất rộng, và có thể có nhiều trường phái khác nhau, cái này mình không rõ. Nhưng với mình (và có lẽ rất nhiều bạn đang đọc bài này của mình), thì cái mà chúng mình chụp là đồ ăn hàng ngày, tức là sẽ không có kiểu ảnh theo dạng “nghệ thuật ấn tượng” hay cái gì đấy tương tự. Bởi vì chúng mình chụp những thứ bình thường, cho nên nếu bản thân cái đó mà không đẹp, thì quả thật là cái ảnh sẽ rất khó để đẹp. Một ví dụ nhé, mình nghĩ để làm cho Thị Nở trở thành Thúy Kiều thì chắc chỉ có chuyên gia nhiếp ảnh, mà chúng mình thì chả phải là chuyên gia. Cho nên nếu bản thân mẫu đã là bạn Nở thì chắc chỉ có chụp từ đằng sau mới ra hao hao giống bạn Kiều được :D (mà món ăn thì làm gì có sau trước :D). Ngoài ra, mình nghĩ là ảnh của bạn Nở thì có thể dung photoshop tẩy mụn, bóp mũi, gọt cằm, chứ món ăn thì mình nghĩ khả năng dùng photoshop để chỉnh sửa theo cách này là cực khó. Cho nên với những “thợ ảnh nghiệp dư” như chúng mình, thì để đảm bảo có một tấm ảnh đẹp, tốt nhất là nên chuẩn bị mẫu cho đẹp.
…
Phù…Tạm thời là vậy đã nha. Bài dài quá rồi, mà chắc là cũng có hơi nhiều chỗ khó hiểu và lan man, cho nên mình tạm dừng ở đây đã nhé. Phần tiếp theo sẽ “tán” tiếp về việc làm thế nào để có “mẫu” đẹp ;)
Sách học làm bánh của Linh Trang
Những bài có thể bạn quan tâm:
31 phản hồi tới Kể chuyện chụp ảnh (phần 1)
Trả lời
Sách “Khi bếp vắng lò”
Sách “Khi bếp vắng lò”
Sách “Nhật ký học làm bánh 2”
Sách “Nhật ký học làm bánh”
Tháng Chín 28, 2016 vào 3:39 chiều #
Hình minh họa trên trang bị mất hết rùi chị Trang ơi.
Tháng Chín 28, 2016 vào 6:43 chiều #
cảm ơn em, chị sẽ kiểm tra lại sớm :(
Tháng Tám 6, 2014 vào 11:03 sáng #
Em chào Chị Trang, em vừa mới tìm hiểu về cách chụp ảnh món ăn vì em đang bắt đầu kinh doanh với thức ăn:). Nhưng qua bài chia sẻ của chị, em thích quá trời luôn vì đơn giản, chân thật và chân tình nữa:)
Em sẽ theo dõi bài viết của chị nhiều hơn để học hỏi, chị rãnh rỗi thì chia sẽ nhiều nhiều chị nha:)
Em cũng đang dùng Canon 550D, lens fix 50ft 1.8, nhưng vẫn chưa biết cách cài thông số ánh sáng để chụp ảnh cho đẹp. Nếu được, chị tư vấn em với được không ạ?
Em cám ơn chị và chúc chị luôn trẻ, khỏe và giàu sức sống :)
Tháng Mười 1, 2013 vào 7:24 chiều #
Nhiều ảnh đẹp lém, Linh Trang ah,
Thật đáng yêu, và có ích với những người du học – thực đơn internet, hy vọng có dịp diện kiến T
Tháng Mười 2, 2013 vào 9:28 chiều #
Cảm ơn bạn, có duyên thì sẽ gặp mặt thôi :) “Gặp” chứ ko phải là “diện kiến” nhé :P
Tháng Sáu 27, 2013 vào 10:47 sáng #
c Trang ơi chị dùng phần mềm gì chỉnh ảnh đấy ạ có thể chỉ cho e được không ạ :D e cảm ơn!!
Tháng Sáu 9, 2013 vào 8:07 chiều #
Đang muốn biết bạn Trang dùng ống kính gì mà chụp món ăn đẹp thế thì đọc được bài này,mình cũng có 2 ống kính đấy,yên tâm rồi.Cảm ơn bạn Trang về loạt bài chia sẻ này rất nhiều nha.
Tháng Ba 7, 2013 vào 3:34 chiều #
Chào Trang,
Anh cũng bắt đầu nghiên cứu để hy vọng giúp đc bà xã ít ảnh post lên web.
Và việc đầu tiên, đó là đọc blog của em.
Cảm ơn em đã viết.
Chúc em một ngày 8/3 vui vẻ.
Tháng Ba 9, 2013 vào 5:08 chiều #
Em cảm ơn anh ạ :)
Tháng Hai 20, 2013 vào 9:15 sáng #
Chị Trang chụp ảnh bằng máy số hay máy cơ vậy ạ? Em đang muốn học chụp ảnh để chụp cảnh, chụp đồ, chụp cả người nữa nhưng chưa biết nên bắt đầu từ đâu cả. Nếu chị biết gì về máy ảnh thì tư vấn cho em xem nên mua loại nào nhé.
Tháng Hai 21, 2013 vào 1:21 chiều #
Chị không biết gì về máy ảnh đâu em ah, chị cũng chỉ là vừa chụp vừa mò thôi. Máy của chị là Canon 550D, lens 50mm f/1.8 chụp đồ ăn, lens kit chụp các thứ khác :)
Tháng Chín 13, 2012 vào 4:58 sáng #
Chị ơi, em hâm mộ chi quá! Em phải học tập chị nhiều hơn mới được! Không chỉ là nấu ăn, chụp ảnh,…., em còn thấy ở chị một cái gì đó, cái gì đó….! Em cũng không biết nói sao nữa. Nói chung là m rất thích chị!
Tháng Chín 13, 2012 vào 4:48 chiều #
Ôi, chị chẳng có gì đặc biệt đâu, đừng hâm mộ chị, cứ coi chị như bạn, thi thoảng chạy qua chơi, buôn chuyện với chị vài câu là rất vui rồi ;)
Tháng Tám 13, 2012 vào 6:45 sáng #
Chị “khoái” loạt bài này của em nè :)) Vì Chị đang tập tễnh với máy ảnh du lịch bé xíu như em ngày ấy.Và cũng vừa mới phát hiện ra “bông hoa” trên máy ảnh.Nhưng chắc có lẽ do máy du lịch nên khi chụp cận cảnh thì máy k được kê gần lắm, nếu kê gần món ăn quá thì đâm ra “gần mờ xa rõ” chứ không được “gần rõ xa mờ”.E có thể chỉ chị phải làm sao không? Cũng định nâng cấp máy nhưng ngại quá tốn tầm mười mấy triệu mà mình lại có con nhỏ nên “nhịn” vậy :))
Tháng Tám 13, 2012 vào 6:39 chiều #
Em không hiểu lắm đoạn “gần rõ xa mờ” ạ. Hay lúc nào chị cho em xem vài cái ảnh nhé, thế có lẽ sẽ rõ hơn ạ :) Em cũng chụp bằng PnS rất lâu trước khi đổi máy, không sao đâu chị, miễn là mình có đam mê thôi :)
Tháng Tám 14, 2012 vào 6:24 sáng #
Uki em.Hôm nào chị chụp sẽ nhờ em xem giúp nhé.Thanks em trước nha :)
Tháng Tám 14, 2012 vào 5:32 chiều #
Không có gì ạ :)
Tháng Sáu 19, 2012 vào 6:38 chiều #
Phải học hỏi nhiều về khâu chụp ảnh của Trang
Tháng Sáu 20, 2012 vào 8:06 sáng #
Mình cũng vẫn là đang học thôi, cũng chưa có gì xuất sắc mà, hi vọng sẽ được trao đổi thêm với bạn về kinh nghiệm chụp ảnh :)
Tháng Tư 10, 2012 vào 10:53 sáng #
Doc cau chuyen cua chi, em thay minh cung giong giong o dau do’. Em cung co 1 bo anh Cuisine dairy tren FB, chu yeu la nhung mon em tu nau va muon khoe voi ban be nen up len. Em cung xai may anh KTS loai du lich nen chat luong anh ko dc tot. Nhung em cung nhan dc nhung loi khen va ung ho tu ban be. Nen bh em cung dang o level so cap va rat rat cuong chup anh do an. Cam on chi da chia se cau chuyen cua minh. Em nghi minh con hoc hoi nhieu hon nua. Cam on chi da lap nen trang blog nay de nhung ng co cung dam me nhu chi em minh duoc mo mang kien thuc :D
Tháng Tư 10, 2012 vào 12:13 chiều #
Không có gì, chị vừa gửi đề bài tháng 4 của Hội Food photography, em cũng tham gia cùng mọi người nhé :) Mong sẽ nhận được nhiều ảnh đẹp của em ;)
Tháng Tám 8, 2011 vào 10:07 sáng #
chào em, chị thuộc “đời cuối của 7X” nên xưng với 8X như thế nhé.
Tình cờ chị ghé blog của em, hình ảnh thật đẹp, chị cũng được tặng 1 máy kha khá (Canon G10), nhưng lại không chụp được ảnh đẹp. Hy vọng có thể đọc được những chia sẻ của em để có được tấm ảnh món ăn đẹp. Chi Không có blog, rất thích nấu ăn; học, nấu, chụp ảnh và ghi lại công thức, để dành thế thôi (cho mình và cho con gái nhỏ-rồi sẽ lớn lên như mình) :). Nhưng học được món ngon, nấu xong ăn cũng thấy ngon nhưng chụp hình thì chẳng thấy hấp dẫn tí nào, có lẽ bày trí đơn giản, không gian đơn điệu (chỉ có mỗi đĩa thức ăn, chẳng có đũa muỗng cũng chẵng có khăn, hoa hihi và nấu xong thì chụp tại nhà bếp luôn, sử dụng ánh sáng đèn (dù biết điều đó làm ảnh không đẹp). Nếu em biết cách sử dụng cá canon G10 thì cho chị ít ý kiến nhé, chỉnh chế độ nào thì đẹp, và hướng dẫn chị bày trí không gian với. cảm ơn em.
Tháng Tám 8, 2011 vào 10:36 sáng #
với em thì em thấy đôi khi chụp ảnh và nấu ăn rất “kết hợp”, kiểu như là nhờ chụp ảnh mà mình có động lực nấu ăn hơn và ngược lại :) canon G10 thì em hoàn toàn không biết gì chị ah, sozi chị. Nhưng máy nào cũng có hướng dẫn sử dụng đi kèm, em nghĩ đọc cái này cũng giúp mình biết thêm kha khá về máy rồi. Chụp ảnh thì em nghĩ phần nhiều là do luyện tập rồi tích lũy kinh nghiệm và tự nó sẽ dần dần khá hơn. Em cũng chụp máy Point ‘n Shot khoảng hơn 1 năm trước khi đổi sang Canon hiện tại. Có một mẹo nhỏ chụp buổi tối là dùng đèn trắng rồi dùng vải mỏng che bớt ánh sáng đèn, bài trí thì nếu chưa có nhiều điều kiện, chỉ cần bát đĩa đơn giản, sạch sẽ là được chị ạ. Em cũng chưa có nhiều kinh nghiệm về styling, cho nên em cũng chỉ dùng mấy thứ đơn giản thôi, và tập trung vào món ăn là chủ yếu. Lúc nào có thời gian em nhất định sẽ viết tiếp, vì đây cũng là chủ đề em rất thích ạ :)
Tháng Sáu 29, 2011 vào 9:40 chiều #
Hi chị Trang, em Nhung Groningen đây!
Đọc bài này của chị đúng là chia sẻ được nhiều điều bởi đều là dân du học, xa nhà mới phải mày mò vào bếp, nấu nướng rồi chụp ảnh ban đầu cũng chỉ là để giữ làm kỷ niệm.
Em bắt đầu nấu nướng từ năm học 2009, cũng gần 2 năm rồi mà thật sự cũng chưa biết chụp ảnh, set-up, food styling hay gì cả, tất cả chỉ là dần dần chỉnh sửa rút kinh nghiệm sao cho thuận mắt. Có lẽ từ giờ sẽ trau chuốt hơn vì nhìn một bức ảnh đẹp thật sự rất hài lòng, nhiều khi nấu một món rất ngon, ở bên ngoài trông rất đẹp nhưng lên hình thì lại xấu tệ.
Dạo này em đang bận viết luận văn quá, chẳng có thời gian chui vào bếp cầu kỳ nấu và chụp nữa. Nhớ quá!
Tháng Sáu 29, 2011 vào 10:43 chiều #
Hi em, chị nói thật là chị cũng chẳng biết set up với food styling là cái gì đâu :D :”> tại chị vừa thiếu thời gian, vừa lười nên chẳng chịu đọc sách gì cả, cứ thế là chụp thui. Năm ngoái đợt chị làm luận văn cũng phải bỏ bếp, đến gần nửa năm, sang bên này mới bắt đầu lại :) Em cố lên nhé. Làm luận văn tốt rùi lại nấu, lại chụp ;)
Tháng Sáu 28, 2011 vào 5:30 sáng #
Cách chia sẻ kiến thức về nấu ăn nói riêng và các thể loại nói chung của em thật là đáng quý và đáng yêu nữa…
Tháng Sáu 28, 2011 vào 5:35 sáng #
em cảm ơn chị :)
Tháng Sáu 25, 2011 vào 4:05 chiều #
Chị à, ảnh chị chụp đẹp quá :) Em cũng thích nấu ăn và chụp ảnh lắm, nhưng chẳng bao giờ có đủ thời gian để tập tành cả. Chắc hè này về Việt Nam em sẽ cố học để trình độ nấu nướng được cải thiện một chút :) Keep up the great work chị nhé :X
Tháng Sáu 25, 2011 vào 8:16 chiều #
thanks em iu qui cua chi nhiu :x :)
Tháng Sáu 24, 2011 vào 4:40 chiều #
Kinh nghiệm của Trang nghe thật giống với Bee, chính xác cũng là mò mẫm những ngày đầu. Cách đây mấy tháng bee vì muốn chia sẻ những món ăn vừa ra lò của người xa xứ mà chụp lại Rồi tự nhiên thấy hay hay, mò mẫm thêm chút nữa để cái hay nâng lên một bậc là đẹp, nhưng sức sáng tạo còn hạn chế quá nên mới bắt ghế ngồi đây chờ Trang viết bài tiếp theo ^^ để học hỏi thêm
Tháng Sáu 24, 2011 vào 6:52 chiều #
hihi, em thay cung nhieu chi em nau va chup anh deu tu viec muon “khoe” mon an voi moi nguoi o nha :D ma em cung van dang mo mam thui chi a; van chi la amatuer thui :)