{Nhật kí} Tập làm bánh trung thu
Khi người ta ở cách nhà hơn 12 giờ bay, và khi người ta không còn rất trẻ nữa, thì đôi khi một vài thứ tưởng như vu vơ thôi, cũng có thể khiến cho người ta tự nhiên ngồi thừ ra hàng giờ và bần thần suy nghĩ về những điều xưa cũ.
Chẳng hạn như hôm vừa rồi, thấy bạn đăng ảnh chụp mẻ bánh trung thu đầu mùa, tự nhiên lại nghĩ không biết đã mấy mùa trung thu mình ở xa nhà rồi nhỉ? Trong các dịp lễ tết của năm, trung thu có lẽ là dịp mà mình thích nhất bởi những ký ức về trung thu luôn gắn liền với cảm giác rộn rã, háo hức, vui mừng, sung sướng, hân hoan. Trung thu gắn với bánh kẹo hoa quả, với bưởi bòng được tỉa thành những chú chó bông xù trắng tinh hoặc hồng phấn, có hai mắt là hai hạt nhãn, đen láy, tròn xoe. Trung thu gắn với những chiếc đèn lồng đủ màu sắc. Mình không thích đèn ông sao lắm, nhưng cực kì khoái đèn cù (hay đèn cầy nhỉ?). Đèn gắn với một chiếc que cầm, có bánh ở dưới nên có thể đẩy đi đi lại lại, chụp đèn bằng giấy kiếng đủ màu bao lấy bệ đỡ để gắn một chiếc nến nhỏ bên trong, khi đẩy đi thì xoay tít, tỏa ra một thứ ánh sáng ấm áp dịu dàng. Trung thu cũng gắn với những chiếc mặt nạ đủ hình thù dễ thương, giúp cho bọn trẻ con có thể thỏa sức hóa thân thành các nhân vật mình yêu thích rồi tập diễn kịch, từ công chúa hoàng tử cho đến thầy trò Đường Tam Tạng chuẩn bị lên đường đi thỉnh kinh. Trung thu gắn với rất nhiều niềm vui, rất nhiều thứ ngọt ngào và ấm áp. Nhưng trong số đó không có bánh nướng bánh dẻo.
Mình chưa bao giờ thích ăn bánh trung thu. Ấn tượng về bánh trung thu luôn là “ngọt, cứng, bở, nhân quá ngấy, quá béo hoặc quá khô”, ăn một miếng bánh thì uống hết nửa bình trà mới thấy cổ họng mướt trở lại. Thứ duy nhất mà mình hơi hơi thích có lẽ là bánh dẻo chay, mua của một cửa hàng chuyên làm bánh gia truyền trên phố cổ. Bánh cắt thành sợi dài, ghép lại với nhau rồi đóng thành túi nhỏ, dẻo dẻo, dai dai và thoang thoảng hương hoa bưởi, ăn nhẹ nhàng mà không ngán. Nhưng bánh đó từ lâu đã không thấy người ta làm nữa rồi. Những năm gần đây chỉ thấy nở rộ bánh nướng, với đủ thứ nhân mà nhiều khi gọi là thập cẩm nhưng cảm giác dùng từ “hỗn độn” chắc hợp hơn. Bánh dẻo dù mua loại chay cũng không còn thấy ngon như xưa nữa, không còn được dẻo dai mà vị thì ngọt đến mức cảm giác như mình vừa ăn một thìa đường.
Cũng chính vì lí do này mà mình không mặn mà lắm với việc làm bánh trung thu. Nguyên nhân không hẳn chỉ vì không thích, mà còn vì nghĩ mình ở một mình, bày ra làm cả mẻ bánh rồi không biết phải giải quyết thế nào? Chưa kể việc mỗi mùa vụ trung thu, lên Facebook thấy mấy cô bạn than thở chuyện hôm nay ngồi còng lưng sên nhân hết cả buổi tối hay bày ra chiếc đĩa với đủ thứ nguyên liệu, thứ nào cũng thái hạt lựu nhỏ xíu với kết luận hôm nay gồng thử thấy bắp tay xuất hiện con chuột nhỏ xíu rồi. Cứ nhìn vào mấy thứ đó thôi là bao nhiêu ý định nhen nhóm thử làm bánh trung thu bị dập tắt hết cả. Cũng vì điều này mà mình thấy cực kì khâm phục khi thấy các chị em làm bánh trung thu homemade để bán, mỗi mùa sản xuất ra cả trăm đến nghìn cái. Nhìn ảnh mấy mẻ bánh mà thấy thôi rồi là ngưỡng mộ, sao mà các bạn ấy có thể giỏi thế, khéo thế, ….
Cứ lần lữa mãi như thế, đến năm nay, có lẽ một phần lại vì nguyên nhân bởi “ở xa nhà hơn 12h bay và không còn rất trẻ nữa”, thấy thèm một chút không khí háo hức, rộn rã, hân hoan của ngày xưa, nên quyết định làm thử bánh dẻo và bánh nướng, biết đâu sẽ có thêm ít cảm giác “ở gần nhà”.
Và thế là bắt tay vào tìm công thức, đọc tài liệu, mua các thứ nguyên liệu. Cách làm bánh trung thu không thiếu, của cả các cao thủ Việt Nam lẫn nước ngoài. Copy về in ra đến gần trăm trang giấy. Đọc hết bao nhiêu công thức, thậm chí cả những phần phản hồi thắc mắc để tự rút kinh nghiệm cho mình. Cứ tưởng “trang bị kiến thức” thế là vững vàng lắm rồi, nào ngờ đến khi bắt tay vào làm mới thấy sao mà vẫn còn nhiều vấn đề quá. Nước đường biết đun đến bao nhiêu là đủ? Bột làm bánh đã cân các thứ rất cẩn thận, có để nghỉ rồi mà sao lúc nặn vẫn dính lằng nhằng vào tay. Vỏ tưởng là khá nhiều mà lúc làm mới thấy hóa ra mỏng dính, miết đến gần trên cùng thì chẳng còn bột để mà che hết phần nhân nữa. Nướng đúng nhiệt độ mà sao bánh ra lò chẳng còn xinh đẹp như lúc mới nhận khuôn, thành bánh nếu không cong vẹo thì cũng phù chân, béo mặt.
Thế là làm lại, rồi làm lại lần nữa, rồi lần nữa…. Mỗi lần lại thấy có thêm một vài vấn đề. Nhưng cũng vì thế nên rút ra được thêm một vài kinh nghiệm mới, những thứ mà chẳng có tài liệu nào trên mạng hay chẳng có ai chỉ bảo cho mình. Nhưng mà, tự tay làm rồi mới thấy làm bánh trung thu hóa ra cũng rất vui. Và không khó như mình tưởng.Vì làm bánh có nhiều khâu, nên cảm giác nhìn thấy thành phẩm được hình thành sau từng khâu rất thú vị. Chẳng hạn như khi thấy nhân từ từ “biến” thành một khối dẻo mịn, bóng bẩy. Không kìm được, nhón một miếng nếm thử: “Ôi chao, sao mà nó ….. ngon thế!!”, không quá ngọt, lại thơm dẻo, mịn màng. Hay là khi thấy từng viên bột sau khi ra khỏi chiếc khuôn đã trở thành chiếc bánh vuông thành sắc cạnh với đủ thứ vân hoa lạ mắt. Rồi khi ngồi tỉ mẩn dùng chiếc cọ nhỏ quét từng chút, từng chút trứng lên mặt bánh và nhìn thấy những chiếc bánh sau mỗi lần nướng trở nên vàng hơn, bóng hơn, xinh đẹp hơn. Có lẽ bởi mình vẫn luôn thích những thứ tỉ mẩn, hay những thứ nho nhỏ xinh xinh, nên tất cả những công đoạn này đều mang lại cho mình một cảm giác rất dễ chịu. Nhất là thời gian này mình đang có đủ thứ xì-trét từ công việc, từ cuộc sống, nhưng thật kì lạ là khi dồn hết cả đầu óc vào bánh thì thấy dường như mọi căng thẳng được “cất” đi đâu hết, cứ như là có phép màu vậy.
Và tất nhiên, như mọi khi, Savoury Days sẽ có chuỗi bài nhật kí làm bánh trung thu :) Ngoài công thức ra, mình sẽ tập trung vào chia sẻ các kinh nghiệm để tránh sai sót cũng như các kĩ thuật và những điều cần lưu ý trong quá trình làm. Vì là lần đầu tiên làm nên mình có thử khá nhiều công thức khác nhau để so sánh cũng như lựa chọn công thức tốt nhất. Nhưng sau khi làm thử thì kết luận của mình là không có công thức nào là siêu việt cả. Cũng chẳng có bí quyết nào để làm cho bánh của bạn “tự nhiên” ngon hơn hẳn các loại bánh khác. Giống như tất cả các loại bánh nói chung, công thức chỉ chiếm khoảng 30 – 40 % sự thành công của bánh trung thu, còn lại là kĩ năng, thao tác và sự hiểu biết về nguyên liệu, lò nướng… của người làm. Bởi loại bột sử dụng khác nhau, điều kiện nhiệt độ, độ ẩm khác nhau, lò nướng khác nhau… đều có thể ảnh hưởng tới bánh. Cho nên sự linh hoạt của người làm bánh, biết cách xử lí nếu bột chẳng may hơi khô quá, hơi ướt quá, biết cách bọc vỏ sao cho khéo để không có không khí vào bên trong, biết cách đóng bánh cho vuông vắn, biết cách chỉnh lò để bánh không cháy hay chín non, mới là yếu tố quyết định sự thành công của bánh.
Nói vậy thôi chứ làm bánh trung thu không quá khó đâu. Đừng ngại khi nhìn thấy danh sách các nguyên liệu dài ngoằng cùng những lời “dọa” về làm bánh mất thời gian hay dễ hỏng. Mình sẽ cố gắng ghi đầy đủ tất cả những vấn đề mà mình gặp phải khi làm bánh trung thu cùng cách để khắc phục. Chỉ cần các bạn đọc kĩ và làm theo, thì chắc chắn sẽ ổn thôi :)
Trong những ngày tới, mình sẽ chia sẻ lần lượt về cách nấu nước đường, cách làm các loại nhân, cách làm vỏ bánh nướng, vỏ bánh dẻo, cách nướng bánh… nhé. Riêng cách làm trứng muối thì đã có trên blog rồi. Trứng muối sẽ mất khoảng 3 – 4 tuần để chín nên các bạn có ý định làm bánh nhân trứng muối thì nên chuẩn bị từ bây giờ. Đến khi trứng chín cũng là gần sát với Trung thu.
À, còn một điều nho nhỏ nữa. Sau khi làm bánh trung thu thì mình đã thích ăn bánh trung thu hơn nhiều. Có lẽ một phần là vì mình đã làm nó với rất nhiều hứng thú và cả tấm lòng vì mong muốn có những chiếc bánh thật ngon để có thể mang tặng, biếu bạn bè và người thân. Một phần khác là vì… nó ngon thật ấy!! ;) Vì tự làm nên nguyên liệu đảm bảo, bánh tươi mới, không có chất bảo quản, lượng đường cũng vừa phải, và tất nhiên, mình thích vị gì có thể tự điều chỉnh vị đó. Cho nên nếu bạn nào vẫn luôn rất không thích bánh trung thu (như mình đã từng) thì thử xem sao nhé! :)
————————————————————–
Loạt bài về bánh trung thu
- {Nhật kí} Tập làm bánh trung thu
- Cách nấu nước đường cho bánh nướng
- Chọn khuôn bánh trung thu và chuẩn bị rượu Mai Quế Lộ
- Làm trứng muối cho nhân thập cẩm
- Cách làm nhân đậu xanh – trà xanh – lá dứa
- Cách làm bánh nướng
- Video cách bọc nhân bánh
- Giải đáp thắc mắc, các thất bại thường gặp & cách khắc phục
- Nhân thập cẩm & Nhân sữa dừa
- Video: Cách đóng bánh với khuôn lò xo
- Video: Cách phết trứng bánh trung thu (bánh nướng)
- Cách xử lí trứng muối để làm nhân bánh trung thu
- Cách chữa vỏ bánh bị ướt, mềm, nhão, tách nhân hay khô cứng
- Cách làm nhân sen nhuyễn
- Cách làm bánh dẻo
Sách học làm bánh của Linh Trang
Những bài có thể bạn quan tâm:
65 phản hồi tới {Nhật kí} Tập làm bánh trung thu
Trả lời
Sách “Khi bếp vắng lò”
Sách “Khi bếp vắng lò”
Sách “Nhật ký học làm bánh 2”
Sách “Nhật ký học làm bánh”
Tháng Tám 28, 2017 vào 7:20 chiều #
Gần đến trung thu rồi cháu cũng muốn làm mẻ bánh nhưng ngại vì nguyên vật liệu còn hạn chế, cũng giống cô cháu chẳng thích bánh trung thu, bánh gì mà ngọt khé cổ, không biết cô Trang có cách làm bánh nào ít ngọt nhất có thể không ạ ?
Tháng Tám 28, 2017 vào 10:58 chiều #
mình tự làm, cho ít đường thì bánh sẽ vừa miệng hơn. Cháu thử làm 1 mẻ sẽ thấy bánh trung thu ở nhà là số 1 :)
Tháng Tám 3, 2015 vào 1:45 chiều #
Trang ơi, cho mình hỏi bạn có thể hướng dẫn công thức làm nhân yến hay vi cá không?
Tháng Bảy 16, 2015 vào 10:05 sáng #
Chị Trang ơi, chị có thể làm một bài hướng dẫn về cách làm vỏ bánh trà xanh hay cafe ko chị, năm nay e biến tấu thử với 2 loại này mà ko thể lên màu đẹp được như các chị trên facebook, làm xong nướng và để 1.2 ngày bánh trà xanh nhìn cứ ố ố, ko đẹp chút nào, bánh cafe cũng vậy. Ko biết do nguyên liệu hay có vấn đề gì ở đây.
Mong chị có bài hướng dẫn về cách làm bánh loại này lắm.
Cảm ơn chị và blog Savourydays!
Tháng Bảy 17, 2015 vào 3:48 chiều #
Chị cũng định sẽ thử hai loại bánh mới này :)
Tháng Chín 15, 2014 vào 5:26 chiều #
Trang ơi, chưa bao giờ làm bánh trung thu nhưng theo công thức của em chị rất tự tin làm thử , khá thành công thích nhất là việc em luôn chuẩn bị ” thuốc ” cho sai hỏng có thể xảy ra , ca của chị là đường bị đặc thế là thêm một mẻ đường lỏng vào mọi chuyện ok trở lại, mừng lắm luôn , làm ngay đêm 13 mà không còn cơ hội thời gian đâu mà làm lại, rất cẩn trọng từng việc một , hình thức bánh hoàn tất ok, nhưng nhân dừa ăn xác khô quá không dẻo như tiệm làm, chị nghi ngờ mình chọn dừa già quá , đúng không Trang ?
Tháng Chín 18, 2014 vào 8:41 chiều #
Em nghĩ có thể một là do dừa già, hai là chị xào nhân dừa hơi khô nên làm nhân mất độ ẩm nhiều ạ. Chị có thể để hơi ướt một chút rồi thêm bột bánh dẻo vào, cũng sẽ làm nhân dẻo hơn. Chỉ mỗi tội là nêu snhieeuf nước thì bánh sẽ không để được lâu do dễ bị mốc thôi.
Tháng Tám 14, 2014 vào 10:55 sáng #
Chị Trang ơi, không có công thức làm bánh dẻo ạ? Em đợi mãi mà chưa thấy :( Hồi bé em cũng thích ăn bánh dẻo chay, cái loại dài dài, to bằng ngón tay, bán 5-6 chiếc trong 1 túi ý, hix, giờ chẳng thấy bán nữa. Em đọc đến đoạn đấy cứ háo hức đợt công thức bánh dẻo của chị rồi sẽ làm lại y như thế để quay lại tuổi thơ :(
Tháng Tám 6, 2014 vào 8:33 chiều #
Cảm ơn chị Trang nhiều lắm lắm ^_^, nhờ công thức bánh gato bằng nồi cơm điện của chị mà em tự làm được bánh gato :D, bây giờ em thử bắt tay vào làm bánh dẻo (mặc dù thích bánh nướng hơn, nhưng nhà ko có lò nướng :( )
Em đang ngóng công thức làm bánh dẻo của chị :D
Trứng muối em mới ngâm khi sáng, em dùng trứng vịt nhưng do là vịt mẹ nuôi nên trứng nhỏ như trứng gà í, nên tỷ lệ muối em làm vẫn giống như công thức dùng trứng gà của chị. Như vậy có ổn ko ạ?
Sáng mai em mới làm nước đường thì khi nào có thể làm bánh dẻo được ạ?
P/s:
Mình muốn tìm người share mua chung nước hoa bưởi ở Vinh. Mình dự định làm bánh dẻo cho gia đình ăn, nhưng nơi bán nguyên liệu ở Vinh họ chỉ bán 1 chai 500ml – 50k (o_0″”) chứ không bán số lượng ít hơn.
Nếu có ai ở Vinh muốn mua chung thì liên lạc lại với mình nhá, chứ mua 1 chai như vậy thì nhiều quá ^^”. Ngoài ra có thể cùng mua một số nguyên liệu khác + khuôn, vì chỗ đó có bán nhưng hầu như là số lượng lớn, vài người mua chung với nhau thì mới hết được :D
Email: asakusayumeka@gmail.com
Tháng Tám 6, 2014 vào 2:29 chiều #
Lấy đà làm bánh trung thu từ năm ngoái ,mà chưa làm được vì mình cũng ở xa nhà như Trang .Lại sắp đến trung thu nữa rồi vào ngồi đọc nhật kí bánh tt của bạn làm mình lại rạo rực muốn thử tay nghề với bánh nướng thôi ( vì bánh dẻo thì rất thích nhưng không có bột) .Cám ơn bạn Trang nhiều lắm, vì công thức thật là đầy đủ và dễ hiểu .Chúc bạn luôn hạnh phúc và thành đạt trong mọi lĩnh vực. Mong là bạn mãi mãi duy trì niềm đam mê nấu nướng và post nhiều công thức mới để chúng mình cùng nhau chia sẻ món ăn mới .
Tháng Tám 1, 2014 vào 10:11 chiều #
Chị ơi, sao mẹ của em làm mà hoa văn trên mặt bánh hok có rõ , làm cách nào cho hoa văn được rõ nét vậy chị, em cám ơn chị trước ạ !
Tháng Tám 1, 2014 vào 5:50 chiều #
Đọc bài viết của em thấy lý do ko thích ăn bánh trung thu sao mà giống chị thế, hihi, vì không thích ăn bánh trung thu nên chưa nghiên cứu xem làm như thế nào, nhưng đọc những chia sẻ của em chắc chị sẽ thử xem thế nào, hy vọng sẽ thành công để có sản phẩm khoe với em. Cảm ơn em nhiều nhé.
Tháng Bảy 31, 2014 vào 3:15 chiều #
Chào em, chị đã theo dõi blog của em từ lâu; từ blog của em chị có thể làm được các loại bánh ngon cho gia đình cùng thưởng thức. Cảm ơn em rất nhiều vì đã chia sẻ các công thức bánh một cách chi tiết để mọi người cùng đọc và có thể làm được các loại bánh ngon cho gia đình.
Chị có một nguyện vọng nhờ em giúp: Chị có 1 em trai, em chị đã đi học xa nhà 5 năm rồi nên không được thưởng thức hương vị bánh trung thu truyền thống; tuy nhiên em chị lại sắp trở lại trường học trong vòng 02 tuần tới. Nếu có thời gian, em có thể cho chị xin công thức bánh thập cẩm để chị có thể làm cho em chị ăn trước khi em ý trở lại trường.
Chân thành cảm ơn em.
Tháng Bảy 31, 2014 vào 4:20 chiều #
Đợt nay em đang đi công tác nên hơi bận một chút, em có thể gửi chị công thức vỏ bánh nướng ạ, còn nhân thập Cẩm chị tham khảo các ct trên mạng nhé, em thấy có rất nhiều bạn chia sẻ rất cụ thể ạ
Tháng Tám 2, 2015 vào 1:48 sáng #
Chị Trang ơi, em rất thích làm bánh trung thu nhưng mỗi tội vỏ bánh của em không được ngon, chị có thể cho em công thức vỏ bánh nướng không?
MOng chị chỉ dùm em, em rất cảm ơn chị. Chúc chị ngày càng thành công.
Tháng Tám 2, 2015 vào 4:23 sáng #
Có đầy đủ công thức tại blog rồi mà em, link ở ngay phía trên, cuối cùng của bài viết kìa :)
Tháng Bảy 31, 2014 vào 9:46 sáng #
Doc nhung dong nay cua Trang ma chi phai roi nuoc mat. Chi da vao bep nha minh may thang nay va cung da lam duoc kha nhieu theo cong thuc cua em, gan nhu la thanh cong ca. Rat nhieu lan muon phan hoi de cam on em nhung thu that chi ban qua, moi lan muon lam banh la nhu chay dua voi thoi gian vay do. Chi co 3 be, be nho nhat 19thang, moi lan chi ra 1 me banh la be chay di lay cai chen den xin me, thuong lam.
Cam on em rat nhieu. Cam on su nhiet tam cua em trong tung cong thuc banh.
Chi rat thich lam bep nhung thu thuc la chi chua bao gio tin vao nhung gi chi xem duoc tren sach vo, vi chua bao gio lam theo ma chi thanh cong. Nhung voi bep nha minh thi khac han. Bay gio chi chi tin vao nhung bai viet cua em thoi.
Mot lan nua chi xin cam on em rat rat nhieu! (xin loi em vi chi da viet khong bo dau duoc).
Tháng Bảy 31, 2014 vào 8:52 sáng #
Bánh nhìn ngon và đẹp quá, đang hong công thức của Trang đây. Tranh thủ nghỉ trước khi sinh em bé làm một mẻ hoành tráng…:D
Tháng Bảy 29, 2014 vào 3:22 chiều #
Chị Trang ơi chị làm bánh trung thu thì thường hay làm mold bao nhiêu g ạ? 50g, 100g hay 125g?
Em đang ngắm nghía mấy cái khuôn mà không biết mua cái nào thì vừa :D
Tháng Bảy 29, 2014 vào 6:33 chiều #
Chị thích bánh nhỏ xinh nên chị làm bánh 75 và 50gr, nó bé xíu ấy, ăn 1 – 2 miếng là hết cái bánh, cũng vì thế nên không ngán. Nhưng chị nghĩ nếu để đem biếu tặng hay làm cho gia đình đông người thì chắc làm tầm 100 – 125g là vừa em ah
Tháng Bảy 29, 2014 vào 8:32 sáng #
Bánh của bạn Trang nhìn lung linh quá, đẹp dã man, nhìn làm mình cũng muốn bắt tay vào làm bánh trung thu thôi :)
Tháng Bảy 29, 2014 vào 6:52 chiều #
Làm thôi, làm thôi!!! ^^
Tháng Bảy 28, 2014 vào 10:45 sáng #
Trứng của chị nhìn tròn đẹp mà lại nằm giữa nữa, e chưa làm được như thế, lúc nào trứng cắt ra cũng lệch và dẹt, chứ k tròn như thế, híc, vỏ va nhân có chỗ vẫn bị tách nhau 1 tí xíu…c ơi mau mau có bài c ơi
Tháng Bảy 28, 2014 vào 10:43 sáng #
chị ơi từ ngày biết làm bánh Tt e thích ăn bánh hon đấy chị à, cảm giác rất vui và thú vị.
E còn nhìu cái sai lắm, mong bài của c để dc học hỏi thêm :)
Tháng Bảy 28, 2014 vào 9:31 sáng #
Thương Trang quá. Chị cũng làm được một mùa trung thu..cảm giác lỉnh kỉnh phải đủ món này món kia mới ra vị rồi thích thú từng chiếc bánh xuất hiện nằm im trong người giờ lại chắc là bắt đầu nhen nhóm cháy khi đọc bài viết này của e. Giữ sức khỏe em nhé…
Tháng Bảy 28, 2014 vào 7:21 sáng #
Chị mau mau up công thức lên chị nhé! Sáng nay đưa con bé đi học em đã thấy có nhiều gian hàng bán bánh trung thu rồi.Về đến cơ quan em phải mở máy xem chị up công thức chưa đấy.
Tháng Bảy 27, 2014 vào 9:44 sáng #
Thực sự là e cũng ko thích ăn bánh trung thu lắm, nhưng mà năm nào cũng phải làm mấy mẻ. Trung thu mà thiếu bánh nướng, bánh dẻo thì chẳng còn là trung thu nữa rồi ^^ Với lại cảm giác khi làm xong, đem biếu cho người thân, bạn bè, ai cũng vui và khen nó hạnh phúc lắm chị ạ.
E thì chuyên làm bánh dẻo hơn là bánh nướng, nên ngóng ngóng lắm ct của chị ^^